TEHDİT ALGILAMALARININ EVRİMİ VE KIRMIZI KİTAP

BİR DÖNEM İRTİCA, BİR DÖNEM IRKÇI TEHDİT GİREN KIRMIZI KİTABA YAPAY ZEKA VE YENİ TEKNOLOJİK GELİŞMELERİN RİSKLERİ VE DÜZENSİZ GÖÇ GİRECEK Mİ?

AMERİKAN SON SİYASET BELGESİNDE NELER VAR?

 

NEVİN BİLGİN

Halk arasında “kırmızı kitap” olarak bilinen Milli Güvenlik Siyaset Belgesi’ne giren ve yıllar itibariyle tehdit olarak algılanan unsurların değiştiği görülmektedir. Milli Güvenlik Siyaset Belgesi’ne zamanın ruhuna uygun olarak yapay zekâ teknolojileri ve yaratacağı tehdit unsurlarının girmesi gündemde bulunmaktadır.

Milli Güvenlik Siyaset Belgesi, devletin iç ve dış tehdit algılamalarının ayrıntılı olarak yer aldığı belge niteliğindedir. Gizli anayasa olarak da algılanan belge, halka açık olmadığı gibi zamana, konjektüre, iç ve dış gelişmelere göre yenilenmektedir. İçinde bulunduğumuz teknolojik yeniliklerin tehdit algılamalarının da sorgulandığı bir konektörde, bu gelişmelerin ayrıntılı olarak gündeme gelmesi beklenmektedir.

Belgenin içeriği, devletin milli çıkarlarına ve anayasaya uygun olarak belirlenmekte ve uygulanmaktadır. Meclis’in bu belgeye aykırı yasa çıkaramadığı bilinmektedir. Bu nedenle, belge, devletin iç ve dış politikalarını şekillendirmede önemli bir rol oynamaktadır. Belge belli zamanlarda güncellenmekte, belgedeki tehdit algılamaları ve milli güvenlik politikaları değişmektedir.

Kırmızı kitaptaki “aşırı sağ” ın tehdit olarak algılanması 1997’deki güncellemede çıkarılmıştır. 2001 yılında yapılan bir güncellemeyle, “ırkçılık” belgede tehdit unsuru olarak yer almıştır. Daha sonra Fetö ve irticai unsunlar iç tehdit unsurları arasında tehdit olarak yerini almıştır.

2024 yılı başında da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatı üzerine, Milli Güvenlik Siyaseti Belgesi’nin güncellenmesi için çalışma başlatılırken, bu güncelleme sürecinde, bakanlıklardan ve ilgili kuruluşlardan görüşler alınmaktadır.

Siber Savaş ve Hibrit Savaş

İnternet üzerinden yapılan taraflı yanlış bilgi yayılımları, manipülasyon içerikleri, yapay zekanın kötü amaçlı kullanımları, hibrit savaş, siber tehdit gibi pek çok unsur günümüzün yeni tehdit unsurları olarak önemi korumaktadır. Yine nesnelerin interneti, metaverse teknolojileri, ortaya çıkan güvenlik riskleri, toplumda ortaya çıkabilecek olumsuz gelişmeler de yeni tehdit unsurları arasındadır.

Göç ve Kaçakçılık

Küreselleşme, savaşların yarattığı düzensiz göçler, insan kaçakçılığı başta olmak üzere kaçakçılık unsurları hem iç güvenliği hem de demografik yapıyı olumsuz etkileyen unsunlar da içinde bulunduğumuz dönemin en önemli tehdit unsurları arasında bulunmaktadır.

ABD, İngiltere, Rusya’da da Var

Milli Güvenlik Siyaset Belgesi’nin benzer uygulamaları birçok ülkede de bulunmaktadır. Bunların başında ABD gelmektedir. ABD’de National Security Strategy, her 4 yılda bir belgeyi hazırlamaktadır, kamuya da açıklanmaktadır. Belgede son dönemde siber güvenlik konuları ele alınmıştır.

Rusya’da Ulusal Güvenlik Stratejisi adıyla düzenli belge hazırlanmaktadır, tehdit algılamalarını ve stratejik hedefleri içermektedir. Yine Çin Halk Cumhuriyeti’nde Beyaz Kitap bulunmakta, askeri modernizasyon yanında tehdit algılamaları konusunda yapılan çalışmaları içermektedir. İngiltere’de de benzeri belge bulunmakta, savunma, askeri kapasite ve hedefler yanında, tehdit değerlendirmelerine de yer vermektedir. Almanya ve Fransa’da da benzeri uygulamalar yer almaktadır.

ABD'nin 2024 Belgesi 

ABD'nin 2024 son siyaset belgesinde, yeni  düzeninin şekillendirilmesi için yapılacaklar sıralanırken stratejik rekabet bölümünde Çin ve Rusya'ya yer verilirken, gıda güvencesizliği, salgın hastalıkları, iklim değişikliği, askeri güç yapılanması ve ileri teknolojik gelişmeler yer aldı. 

Kaynakça:

https://www.whitehouse.gov/briefing-room/statements-releases/2022/10/12/fact-sheet-the-biden-harris-administrations-national-security-strategy/

Milli Düşünce. Kırmızı Kitap. https://millidusunce.com/kirmizi-kitap/

Anadolu Ajansı. (2024). Türkiye’nin 'Kırmızı Kitap’ı güncelleniyor. https://www.aa.com.tr/tr/gundem/turkiyenin-kirmizi-kitapi-guncelleniyor/3149693

Oda TV. (2024). Kırmızı Kitap nedir? MGK ne zaman toplanacak? MGK kararları. https://www.odatv.com/guncel/kirmizi-kitap-nedir-mgk-ne-zaman-toplanacak-mgk-kararlari-120037226

NTV. (2001). Kırmızı Kitap. http://arsiv.ntv.com.tr/news/99386.asp

Bianet. (tarih yok). Milli Güvenlik Siyaset Belgesi. https://bianet.org/haber/milli-guvenlik-siyaset-belgesi-4150#google_vignette2024