DANS VE HAREKET TERAPİSİ

BEDEN VE ZİHNİN BİRLEŞMESİYLE İYİLEŞİLİR Mİ? 

NEVİN BİLGİN 

Dansın büyüsünün zihinle birleşerek terapi yöntemi olarak uygulandığını biliyor muydunuz? 

İnsanlık tarihi boyunca, dans sadece bir ifade aracı değil, aynı zamanda şifa ve manevi bir yolculuğun da önemli bir parçası. Dansın psikolojik, fiziksel ve ruhsal iyileşme potansiyeli, modern terapötik uygulamalarla da birleşerek günümüz Dans ve Hareket Terapisi (DHT) yöntemlerine dönüşmüş durumda.  

DHT, bireyin kendisini ifade etmesi, bilinçaltına ulaşması ve beden-zihin bütünleşmesini sağlaması açısından etkili bir terapi. 

Carl Gustav Jung ve Bedenin Yaratıcı Potansiyeli

Carl Gustav Jung, bilinçaltına ulaşmak için bedenin bir araç olarak kullanılabileceğini savunan ilk psikoterapistlerdendir. Jung’a göre, bilinçaltında yatan imgeler ve duygular, bedenin hareketleri aracılığıyla ifade edilebilir. Bu süreç, Jung'un geliştirdiği aktif imgeleme tekniği ile desteklenir. Aktif imgeleme, bireyin bilinçaltındaki imgelerin ve duyguların sanatsal yollarla dışa vurulmasını sağlar. Özellikle dans gibi hareket temelli sanat formları, bu içsel imgelerin görünür hale gelmesine ve bireyin kendi psikolojik süreçlerini keşfetmesine olanak tanır.

Jung, aynı zamanda psikotik hastaların görünürde anlamsız olan davranışlarıyla travmatik yaşantıları arasında bağlantılar kurarak, hareketin bilinçdışı süreçlere nasıl açıldığını göstermiştir. Bu yaklaşım, dans ve hareketin sadece bir ifade biçimi olmadığını, aynı zamanda bireyin derin psikolojik yaralarını keşfetmesine de yardımcı olabileceğini ortaya koyar. Hareket ve dans, bilinçaltı ile beden arasında köprü kurarak, iyileşme sürecinde önemli bir araç haline gelir.

Winnicott ve Beden Egonun Gelişimi

Psikanalitik teorinin önemli isimlerinden biri olan Donald Winnicott, bireyin beden deneyimlerinin, psikolojik gelişimde temel bir rol oynadığını savunmuştur. Ona göre, bireyin “beden egosu”, bebeklik döneminde deneyimlediği fiziksel temaslarla gelişir. Bebek, kucaklanma ve tutulma yoluyla derisinin ne olduğunu, yani fiziksel sınırlarını öğrenir. Deri, bu anlamda bireyin “ben” ile “ben olmayan” arasındaki farkı tanımladığı bir alan haline gelir. Winnicott'ın bu görüşü, modern terapistler üzerinde derin bir etki bırakmış ve bedenin terapötik süreçteki rolünü yeniden düşünmelerine yol açmıştır.

Winnicott'ın bu teorisi, dans terapisi bağlamında da oldukça önemli. Çünkü dans ve hareket terapisi, bedenin sınırlarını fark etmeyi, bu sınırlar içinde duygusal ifade ve kişisel keşif yapmayı teşvik ederken, kişinin bedeniyle barışık olması, hem kendisiyle hem de dış dünyayla daha sağlıklı bir ilişki kurmasını sağlar.

Beden, Zihin ve Ritmin Bütünleşmesi

Dans ve Hareket Terapisi, bireyin kendi ritmini keşfetmesine ve bu ritim üzerinden hem kendisiyle hem de çevresiyle sağlıklı bir bağ kurmasına yardımcı olurken, birey önce kendi bedeninin ve zihninin ritmini yakalamaktadır. Bedenin hareketleri, düşüncelerin ve duyguların bir yansımasıdır. Eğer kişi kendisiyle uyumlu bir ritme sahip değilse, bu durum sosyal ilişkilerine ve toplulukla olan bağlarına da yansır.

“Kendimize ait bir ritmimiz yoksa başkalarıyla da bozuk bir ritim tutturuyoruz” sözü, bu bütünleşmenin ne kadar önemli olduğunu vurgulamakta. Kişi, kendi içsel ritmiyle uyum sağladığında, başkalarıyla ve toplulukla da daha uyumlu ve dengeli bir ilişki geliştirebilmekte. Bağ kurma süreci, önce bireyin kendisiyle, ardından çevresiyle ve nihayetinde toplumla uyum içinde olmasını sağlamakta. Dans terapisi, bu süreci destekleyerek kişinin duygusal ve fiziksel farkındalığını artırmakta.

Dans ve Hareket Terapisinin Pratik Uygulamaları

Dans ve Hareket Terapisi, çeşitli teknikler ve uygulamalarla kişinin beden-zihin bütünleşmesini hedeflerken, trapistler, bireylerin bedensel ifadelerini analiz ederek, duygusal blokajları ve bilinçaltındaki duygusal yaraları keşfetmelerine yardımcı olmaktadır. Bu süreç, aynı zamanda bireyin sosyal becerilerini geliştirmesini ve başkalarıyla daha sağlıklı ilişkiler kurmayı da sağlamaktadır. Dans terapisi seanslarında uygulanan bazı yöntemler şunlardır:

Aktif İmgeleme: Carl Jung'un teorisine dayanan bu teknik, bireyin bilinçaltındaki imgelerin ve duyguların hareket yoluyla ortaya çıkmasını sağlar. Birey, bedeniyle bu imgeleri ve duyguları ifade ederek, içsel dünyasını dışa vurur.

Resim Çalışmaları: Birey, seans esnasında hareket ve dans sırasında hissettiği duyguları resim yaparak ifade eder. Bu çalışma, kişinin duygularını somut bir şekilde görselleştirerek, içsel dünyasına dair farkındalık kazanmasını sağlar.

Grup Çalışmaları ve Kolektif Ritm: Dans terapisi genellikle bireysel olduğu kadar grup çalışmalarıyla da yürütülür. Bireyler, grup içinde hareket ederken kolektif bir ritim yakalamayı öğrenir. Bu ritim, bireyin topluluk içinde kendini nasıl ifade ettiğini ve başkalarıyla nasıl etkileşime girdiğini anlamasına yardımcı olur.

Dans ve Hareket Terapisinin Faydaları

Dans ve Hareket Terapisi, bireyin hem fiziksel hem de psikolojik sağlığını olumlu yönde etkiler. Bu terapi yönteminin faydaları arasında şunlar yer alır:

Duygusal İfade ve Farkındalık: Hareket yoluyla bireyler, sözel olarak ifade edemedikleri duyguları dışa vurabilirler. Bu süreç, kişinin duygusal farkındalığını artırır ve duygusal blokajları çözmesine yardımcı olur.

Beden Farkındalığı: Birey, bedeniyle daha derin bir bağ kurar ve bedensel farkındalığını artırır. Bu, kişinin kendini daha iyi tanımasına ve kabul etmesine olanak sağlar.

Sosyal Becerilerin Gelişimi: Dans terapisi, grup içinde yapılan çalışmalarla bireyin sosyal becerilerini geliştirir. Kişiler arası iletişim, empati ve işbirliği gibi beceriler dans yoluyla güçlenir.

Stres ve Kaygının Azalması: Dansın ritmik yapısı ve bedensel hareketin getirdiği rahatlama, bireylerin stres ve kaygı seviyelerini düşürür. Hareketin kendisi, bireyin zihnini sakinleştirir ve bedeninde biriken gerilimi serbest bırakır.

Kaynakça: 

https://www.sanatpsikoterapileridernegi.org/dans-ve-hareket-terapisi.html

https://momentumsaglik.com/dans-ve-hareket-terapisi/

https://www.psikoaktif.com/dans-ve-hareket-terapisi/

https://www.psikolojiagi.com/dans-ve-hareket-terapisi/