LİTYUM SAVAŞI VE ÇİN'İN LİTYUM MADENLERİ
ELEKTRİKLİ ARABADAN CEP TELEFONUNA KADAR PEKÇOK ALANDA KULLANILAN LİTYUM "MODERN ALTIN" OLDU
ÇİN, GÜNEY AMERİKA, AFRİKA VE GRÖNLAND'DAKİ MADENLERE YATIRIM YAPIYOR
NEVİN BİLGİN
Enerji dönüşümü ve elektrikli otomobil pazari, 21. yüzyılda “modern altın” olarak bilinen lityumu kritik bir konuma getirmiştir. Lityum, elektrikli araçlardan cep telefonlarına kadar pek çok teknolojinin üretiminde vazgeçilmez bir bileşendir. Bu önem, dünyanın iki büyük ekonomik gücü olan ABD ve Çin’i, bir “lityum savaşı” içerisine sokmuş ve lityumun jeopolitik bir öncelik olmasına neden olmuştur.
Lityum Üretimi ve Çin’in Hamleleri
Uluslararası veri ve analiz şirketi S&P Global Market Intelligence’a göre, 2021 yılında dünyadaki lityum iyon pillerin yüzde 79’u Çin tarafından üretilmiştir. Ancak Çin, küresel lityum üretiminin yalnızca yüzde 13’ünü sağlayarak, büyük çapta pazar payı elde etmek için dış kaynaklara yönelmektedir. Bu amaçla, 2023 yılında And bölgesindeki tuz düzlüklerine yüksek hacimli yatırımlar yapmış ve Lityum Üçgeni’nde bulunan Ülkelerle (Bolivya, Arjantin ve Şili) önemli anlaşmalar imzalamıştır. Bu hamleler, Çin’in enerji sektöründeki hegemonyasını pekleştirme hedefini göstermektedir.
Çin'in Şirketleri
Çin, Ganfeng Lithium, Tianqi Lithium ve China Minmetals Corporation gibi büyük madencilik şirketleri aracılığıyla küresel lityum tedarik zincirinde önemli bir rol oynamaktadır
ABD ve Lityum Endüstrisi
ABD, Nevada’daki Clayton Valley gibi önemli lityum yataklarına sahip olsa da, lityum üretim kapasitesi Çin ile karşılaştırıldığında düşüktür. Bununla birlikte, ABD’li otomobil üreticileri ve yetkililer, 2030 yılına kadar yeni araç satışlarının çoğunun elektrikli araçlardan oluşmasını hedeflemektedir. Bu hedef, gelecekte lityum talebini önemli ölçüdé artıracaktır. Ancak ABD’nin bu alandaki yavaş ilerleyişi, lityum kaynaklarını güvence altına alma yarışında Çin’in gerisinde kalmasına yol açmaktadır.
Lityum Üçgeni ve Küresel Rekabet
Güney Amerika’daki Lityum Üçgeni (Şili, Arjantin ve Bolivya), dünya lityum rezervlerinin yüzde 52’sini barındırmakta ve bu nedenle çekim merkezi haline gelmiştir.
Çin’in, üç ülke ile yaptığı anlaşmalar sayesinde bölgeye olan etkisi artarken, ABD bu alanda daha geride kalmıştır. Şili’de Salar de Atacama, Arjantin’de Salar del Hombre Muerto ve Bolivya’da Salar de Uyuni, bu bölgenin en önemli lityum rezervlerini oluşturmaktadır. Ancak Bolivya’nın madencilik altyapısının yetersiz oluşu, bu kaynakların şu anki kullanılabilirliğini sınırlamaktadır.
Çin’in Yurtdışı Yatırımları
Çin, sadece Güney Amerika’da değil, aynı zamanda Afrika ve Grönland’daki lityum madenlerine de yüksek seviyede yatırım yapmaktadır:
Arjantin: Çinli Ganfeng Lithium, Salar del Hombre Muerto’dan lityum çıkartmaktadır.
Şili: Tianqi Lithium, Şili’deki Sociedad Química y Minera de Chile (SQM) şirketinin %24 hissesine sahiptir.
Kongo Demokratik Cumhuriyeti: Çinli madencilik şirketleri, Kongo’da çeşitli lityum projelerinde yer almaktadır.
Grönland: Tanbreez ve Kvanefjeld projeleri, Grönland’da nadir toprak elementlerinin ve lityumun çıkarıldığı kritik şehirlerdendir.
Lityum Madenciliğinin Sorunları
Lityum madenciliği, ekonomik getirisi yüksek olsa da, ciddi çevresel ve sosyal sorunları da beraberinde getirmektedir. Tuzlu su kaynaklarından lityum çıkartılması, bölge ekosistemlerini olumsuz etkileyebilmekte ve yerel halkın su kaynaklarına erişimini kısıtlamaktadır. Aynı zamanda, madencilik faaliyetlerinin artışı yerel topluluklar için sosyal gerilimlere yol açmaktadır.
Kaynakça:
https://international.thenewslens.com/article/187366?form=MG0AV3
https://www.csis.org/analysis/south-americas-lithium-triangle-opportunities-biden-administration?form=MG0AV3
https://dialogo-americas.com/articles/china-goes-after-south-americas-new-treasure-lithium-part-i/?form=MG0AV3
https://international.thenewslens.com/article/187366?form=MG0AV3
https://www.nanokar.com.tr/blog/dunyada-lityum-yataklari-ve-rezervleri?form=MG0AV3
https://dunyaenerji.org.tr/cin-abdyi-lityum-endustrinde-nasil-geride-birakiyor/?form=MG0AV3
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder