ÇİZGİ ROMANIN DÖNÜŞÜMÜ VE EKONOMİK ENGELLER
TÜRKİYE'DE ÇİZGİ ROMAN KÜLTÜRÜ BİTME NOKTASINA GELDİ
ABDÜLCANMAZ, TARKAN VE KARAOĞLAN'DAN Z KUŞAĞI KAHRAMANLARINA
Z KUŞAĞININ KAHRAMANLARI:
Iron Man, Spider-Man, Black Panther, Captain Marvel ve Thor
Batman, Superman, Wonder Woman ve Flash
NEVİN BİLGİN
Bir zamanlar Türkiye’de gazetelerin arka sayfalarından kitapçılara kadar geniş bir alanda yer bulan çizgi romanlar, günümüzde nostalji raflarını süsleyen birer kültürel miras haline gelirken, çizgi romanın yeni hali de oldukça popüler hale geldi. Ancak bu kültür, sadece dijitalleşme ve değişen okuyucu alışkanlıklarının değil, aynı zamanda ekonomik krizlerin ve döviz kurlarındaki dalgalanmaların da etkisi altında gerilemeye mecbur kaldı. Z kuşağı, çizgi roman kültürüne oldukça düşkün, kahramanları farklı olsa da. Ancak ekonomik krizle birlikte çizgi roman kültürü de sekteye uğradı.
Ekonomik Zorlukların Gölgesinde
Son yıllarda Türkiye'de ekonomik dalgalanmalar, yayıncılık sektörünü olduğu gibi çizgi roman sektörünü de derinden etkiledi. Dövize bağlı olarak artan kağıt maliyetleri ve ithal çizgi romanların fiyatlarındaki yükseliş, okuyucular için bu eserleri ulaşılması güç bir lüks haline getirdi. Yerli üreticiler de artan maliyetler ve daralan pazar nedeniyle üretimde zorlandı. Çizgi roman sektörü, bu ekonomik yük altında eski gücünü kaybetti.
Eskiden gazetelerde "arkası yarın" formatında yayımlanan çizgi romanlar, hem eğlence hem de kültürel bir alışkanlık olarak büyük bir kitleye hitap ediyordu. Bu format, okuyucuları her gün gazeteye bağlayan bir unsur haline gelmişti. Özellikle 1950'ler ve 60'larda, çizgi romanlar gazetelerin vazgeçilmez bir parçasıydı.
Ancak, bu dönemde bazı çizgi romanların içeriklerinde zaman zaman tartışmalı ve pornografik unsurların yer aldığı da biliniyor. Bu durum, çizgi romanların toplumda farklı tepkiler almasına neden olmuştu.
ABDÜLCANBAZ, TARKAN VE KARAOĞLAN VARDI
Altın çağında Abdülcanbaz, Tarkan, Karaoğlan gibi kahramanlar Türkiye'de geniş kitlelere hitap ediyordu. Bu karakterler, hem tarihi esinlerle hem de güçlü hikayelerle okuyucuları kendine bağladı. Ancak yerli üretimlerin sınırlı kalması ve yeterli yatırımın yapılamaması, bu mirasın sürekliliğini zorlaştırdı.
"Teksas" ve "Tom Miks" Türkiye'de bir dönemin en sevilen çizgi romanlarından bazılarıydı. 1950'lerden itibaren yayımlanmaya başlayan bu çizgi romanlar, özellikle western (vahşi batı) temalı maceralarıyla büyük bir hayran kitlesi oluşturdu.
Z KUŞAĞININ YENİ KAHRAMANLARI: MARVEL, DC COMİCS, MANGA
Dijital platformların yükselişi, çizgi roman tüketiminde de büyük bir değişime yol açtı. Z kuşağı, çizgi romanları artık basılı formda değil, dijital ortamda tüketmeyi tercih ediyor. Ayrıca, Marvel ve DC Comics gibi süper kahraman evrenleri ve Manga kültürüne duyulan büyük ilgi, yerel üreticilerin bu küresel devlerle rekabet etmesini zorlaştırıyor.
Iron Man, Spider-Man, Black Panther, Captain Marvel ve Thor gibi kahramanlar, Marvel'ın sinematik evreni sayesinde Z kuşağı arasında oldukça popüler.
DC Comics: Batman, Superman, Wonder Woman ve Flash gibi kahramanlar, hem çizgi romanlarda hem de filmlerde Z kuşağının ilgisini çekiyor.
Manga ve Anime Kahramanları: Japon mangaları ve animeleri, Z kuşağı için büyük bir ilgi odağı. Naruto, Luffy (One Piece), Tanjiro (Demon Slayer) ve Eren (Attack on Titan) gibi karakterler öne çıkıyor.
Dövizle Alınan Çizgi Romanlar
İthal çizgi romanların dövize endeksli olması, bu eserlerin Türkiye'deki okuyucular için oldukça pahalı hale gelmesine neden oldu. Özellikle koleksiyoncular ve çizgi roman meraklıları için ulaşılabilirlik, ekonomik koşullara doğrudan bağlı hale geldi. Bu da sektöre olan genel ilgiyi olumsuz etkiledi.
Eğitici Çizgi Romanların Eğitimdeki Rolü: Yapılan Bir Araştırma"
Yapılan bir araştırmada, sınıf öğretmenlerinin eğitici çizgi romanlara yönelik görüşleri incelendi. Araştırma kapsamında çizgi romanların tanımı, temel özellikleri, tarihsel gelişimi ve Türkiye'deki tarihsel süreçleri ele alınmıştır. Ayrıca, eğitici çizgi romanların eğitimdeki çeşitli değişkenler üzerindeki etkilerini değerlendiren yurtiçi ve yurtdışı çalışmalar analiz edilmiştir.
Elde edilen bulgular, çizgi romanların genellikle ortaokul ve lise öğrencileriyle sosyal bilgiler, fen bilimleri, tarih dersleri ve dil öğretimi süreçlerinde kullanıldığını göstermektedir. Ancak ilkokul düzeyinde eğitici çizgi romanların kullanımına ilişkin çalışmaların sınırlı olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle araştırma, sınıf öğretmenlerinin eğitici çizgi romanlarla ilgili görüşlerini özellikle ilkokul düzeyinde incelemeyi amaçlamıştır.
Araştırma, nitel yöntemlerle olgubilimsel desen kullanılarak yürütülmüş ve 8 yarı yapılandırılmış görüşme sorusuyla veri toplanmıştır. Veriler içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Sonuçlar, sınıf öğretmenlerinin eğitici çizgi romanların eğitim öğretimde faydalı olduğuna inandığını ve bu materyallerin müfredatta daha fazla yer alması gerektiğini ortaya koymuştur. Ayrıca, eğitici çizgi romanlarla ilgili hizmet içi eğitimlerin artırılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Kaynakça:
https://www.yenidonem.com.tr/yazarlar/irem-guner-141/39-z-kusagi-39-nin-yeni-nesil-cizgi-roman-evreni-16991
https://listelist.com/turkiyenin-cizgi-roman-karakterleri/
https://www.yeniasir.com.tr/cumartesi/2025/03/22/en-populer-turk-cizgi-roman-karakterleri
https://wannart.com/icerik/20011-turkiyede-cizgi-romanin-gecmisi
https://www.cizgidiyari.com/forum/k/eski-gazetelerde-cizgi-romanlar.77082/
https://dergipark.org.tr/tr/pub/jena/issue/78196/1268284
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder