CİNSİYET EŞİTLİĞİ 134 YIL SONRA

 

 

    NEVİN BİLGİN

    2024 Küresel Cinsiyet Uçurumu Raporu'na (Rapor) göre, cinsiyet eşitliğine ulaşmak hala uzak bir hedef olarak kalmaya devam ediyor.

    Dünya Ekonomik Forumu tarafından hazırlanan bu rapor, cinsiyet eşitliği durumunu dört ana boyutta değerlendiriyor:

    "Ekonomik Katılım ve Fırsat, Eğitimde Başarı, Sağlık ve Hayatta Kalma, ve Siyasi Güçlendirme."

     Bu boyutlarda ilerlemeyi ölçen endeks, 146 ülkede cinsiyet eşitliğinin ne kadar yol aldığını ortaya koyuyor. Ancak, mevcut hızla tam eşitliğe ulaşmak 134 yıl, yani 2158 yılına kadar sürecek gibi görünüyor.

    2024 yılı itibarıyla, tüm ülkelerde indekslenen global cinsiyet uçurumu %68.5 olarak belirlendi. Bu, dünya genelinde hala kapatılması gereken %31.5'lik bir cinsiyet farkı olduğu anlamına geliyor.

     Küresel olarak pariteye ulaşmada geçen yıla göre marjinal bir iyileşme olsa da, bu hızla devam edilirse tam eşitliğe ulaşmak uzun yıllar alacak. Kadınların ekonomik katılımı, eğitime erişimi, sağlık hizmetlerinden yararlanma ve siyasi güçlendirme alanlarındaki ilerlemeleri takip eden bu endeks, cinsiyet eşitliği konusunda hala büyük bir yol kat edilmesi gerektiğini gösteriyor.

    Türkiye’nin Durumu

    Rapor'da Türkiye, 149 ülke arasında 130. sırada yer alıyor. Türkiye, iş gücü katılımı ve profesyonel- teknik rollerde cinsiyet uçurumunu kapatma konusunda bazı ilerlemeler kaydetti. Ancak benzer işler için ücret eşitliğinde kötüleşme yaşanıyor. Bu durum, kadınların iş hayatında erkeklerle eşit koşullarda yer almasını zorlaştırıyor. Bununla birlikte, Türkiye, parlamentodaki kadın payını artırarak siyasi güçlendirme alanında pozitif bir gelişme gösteriyor.

    Liste Başı İzlanda

    Küresel listenin başında İzlanda yer alıyor ve genel cinsiyet farkının %85.8'inden fazlasını kapatmış durumda. İzlanda, art arda 10. kez endekste en üst sırada yer alarak, cinsiyet eşitliği konusunda dünya çapında bir lider olarak öne çıkıyor. İzlanda'yı, Norveç (%83.5), İsveç (%82.2) ve Finlandiya (%82.1) takip ediyor. Bu İskandinav ülkeleri, kadınların ekonomik katılımı, eğitime erişimi ve siyasi güçlendirme alanlarında önemli ilerlemeler kaydetmiş durumda.

     Çocuk Evliliği ve Sünnet

     Kadınların siyasi arenadaki temsili, çocuk evlilikleri ve kadın sünneti (FGM) gibi uygulamalarda son yıllarda azalmalar görülmesi gibi olumlu gelişmeler de mevcut. Ancak, mevcut ilerleme hızına göre yasal korumadaki boşlukları kapatmak ve ayrımcı yasaları kaldırmak 286 yıl sürecek. İş yerinde güç ve liderlik pozisyonlarında kadınların eşit temsil edilmesi için 140 yıl, ulusal parlamentolarda eşit temsiliyet sağlamak için ise en az 40 yıl gerektiği tahmin ediliyor.

     Hindistan Düşüşte

     Hindistan, Dünya Ekonomik Forumu’nun Global Cinsiyet Uçurumu Endeksi’nde iki sıra düşerek 129. sıraya geriledi. Bu düşüş, Hindistan'ın kadınların ekonomik ve sosyal hayata katılımını artırma konusundaki çabalarının yetersiz kaldığını gösteriyor. Eğitim ve sağlık alanlarında ilerleme kaydedilmiş olsa da, ekonomik ve siyasi güçlendirme alanlarında daha fazla çalışma yapılması gerekiyor.

     2024 Küresel Cinsiyet Uçurumu Raporu, cinsiyet eşitliği konusunda dünya genelinde hala kat edilmesi gereken uzun bir yol olduğunu açıkça ortaya koyuyor. Mevcut hızla, tam eşitliğe ulaşmak için 134 yıl daha geçmesi gerekiyor. Ancak, dünya genelinde kadınların siyasi temsili artarken ve bazı zararlı uygulamalar azalırken, umut ışıkları da belirmeye devam ediyor. Türkiye ve Hindistan gibi ülkelerin, cinsiyet eşitliği yolunda attıkları adımları hızlandırarak ve güçlendirerek, bu süreci daha da kısaltmaları mümkün olabilir. Ancak, bu çaba global bir iş birliği ve kararlılık gerektiriyor.

 

Kaynak: https://www3.weforum.org/docs/WEF_GGGR_2024.pdf