ATATÜRK'ÜN HASTALIĞI: GERÇEKLER VE OLAYLAR (1) 

KALP RAHATSIZLIĞI VARDI, SİROZ KALP RAHATSIZLIĞINA BAĞLI GELİŞTİ

YILLARCA "İÇKİDEN HASTA OLDU" İDDİALARI SUYA DÜŞTÜ

SAVARONA HASTALIĞININ SON DÖNEMİNDE 1938'DE HASTALIK NEDENİYLE ALINDI

                                          FOTOĞRAF: Atatürk'ün Hastalığı kitabından (Bilal M.Şimşir) 

NEVİN BİLGİN

Atatürk'ün sağlık durumu yıllar boyunca çeşitli iddialar ve tartışmalarla gündeme gelmiştir. Yaygın olarak bilinenin aksine, Atatürk'ün sağlık sorunları alkol ve sigara kullanımından ziyade, yoğun çalışma temposu, stresli yaşam koşulları ve cephelerde geçen zorlu yılların bir sonucudur.Atatürk, daha cumhuriyetin ilanı ve savaş yılları sürecinde defalarca kalp rahatsızlığı geçirmiş, sirozun ise bu kalp rahatsızlıkları sonucu geliştiği ortaya çıkmıştır. 

Türk Tarih Kurumu tarafından çıkarılan Bilal N.Şimşir'in Atatürk'ün Hastalığı kitabında, Mustafa Kemal Atatürk'ün hastalığı ayrıntılı olarak ele alınmaktadır. Kitapta, hastalık raporları, ilaç siparişleri, büyükelçilerin yazışmaları gibi pek çok belgeler ışığında konu açıklanmaktadır. İşte kitaptan bazı anektotlar: 

1923: İlk Kalp Krizi

Cumhuriyetin ilanından hemen sonra, Kasım 1923'te Atatürk ilk kez kalp krizi geçirdi. Kalp doktoru Prof. Dr. Neşet Ömer, 13 Kasım 1923'te Ankara'ya gelerek krizin aşırı çalışmak ve yorgunluktan kaynaklandığını belirtti.

1927: İkinci Kalp Krizi

22-23 Mayıs 1927'de Atatürk bir kriz daha yaşadı. Bu dönemde Büyük Nutuk'u hazırlıyordu ve aralıksız 30 saat çalışıyordu. Kriz üzerine Refik Saydam ve Dr. Asım İsmail Arar, Çankaya Köşkü'ne geldiler. Prof. Dr. Neşet Ömer de İstanbul'dan çağrıldı ve krizin aşırı yorgunluktan kaynaklandığını belirtti. Berlin'den Prof. Dr. Kraus ve Münih'ten Dr. Von Romberg de davet edildi. Dr. İsmail Arar, hafif geçen bir enfarktüs tanısı koydu.

1928: Avrupa Basınında Sağlık Haberleri

1928'de Atatürk'ün sağlık durumu, Avrupa basınında geniş yer buldu. Fransa'da L'echo de Paris gazetesinde, 13 Şubat 1928'de "Kemal Paşa'nın sağlığı tehlikede" başlıklı haber yayımlandı. Bu haber, Londra gazetelerinde de yer aldı. Anadolu Ajansı, bu haberleri yalanladı.

1936: Yeniden Rahatsızlık

1936'da Atatürk, göğsünde kan toplanması belirtileri ile yeniden rahatsızlandı. Doktorlar, bunun zatürreye dönüşebileceğini belirttiler. Refik Saydam ve Dr. Asım İsmail Arar tarafından muayene edildi.

1937: Sağlık Söylentileri

1937 yılı sonlarına doğru Atatürk'ün sağlığıyla ilgili söylentiler yeniden çıktı. Bu söylentiler, gazetecilerden ziyade diplomatlar arasında yayılıyordu. Hatay sorununun gündemde olduğu bu dönemde, Fransız büyükelçi, hükümetine Atatürk'ün sağlığının iyi olmadığını bildirdi. Hastalık belirtilerinin içkiyle ilgili olmadığını belirtti.

1938: İlaç Talepleri ve Sağlık Durumu

1938'in ilk günlerinde, Atatürk'ün sağlığı daha da kötüleşti. 4 Ocak 1938'de Ankara'dan Paris'e acele kayıtlı bir telgrafla ilaç istendi. Büyükelçi, ilaçları alarak Ankara'ya yolladı. Daha sonra ikinci bir telgrafla başka ilaç ve maden suyu talep edildi. Savarona yatının alınması da bu hastalık dönemine rastlamaktadır.

24 Şubat 1938'de Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras, İngiliz büyükelçisine Atatürk'ün sağlığı hakkında bilgi verdi ve soğuk aldığını açıkladı. Büyükelçi de bu bilgiyi Londra'ya telgrafla bildirdi.

Atatürk'ün sağlık durumu, onun yaşamındaki zorluklar ve yoğun çalışma temposu göz önüne alındığında anlaşılabilir bir durumdur. Bu bilgiler ışığında, Atatürk'ün hastalığının alkol ve sigara kullanımından ziyade, yorucu bir hayatın ve stresin bir sonucu olduğu daha net bir şekilde görülmektedir.