SPOR VE MİLLİYETÇİLİK İLİŞKİSİ

MİLLİYETÇİLİĞİN YANSIMA ALANI: FUTBOL SAHALARI

SADECE BOZKURT DEĞİL "KURTLAR VADİSİ" MÜZİKLERİ DE YASAK

 

                                         Fotoğraf. Solhaber

 

NEVİN BİLGİN

Sporda, özellikle de futbolda milliyetçilik, çoğu zaman profesyonelliğin önüne geçmektedir. Örneğin, Türk futbolcusu Merih Demiral’ın Avrupa Futbol Şampiyonası’nda yaptığı bozkurt işareti, Almanya ile Türkiye arasında tartışmalara yol açmaktadır.

Euro 2024'ün ev sahibi Almanya, stadyum ve çevresinde "bozkurt" işareti yanında "Kurtlar Vadisi" müziği çalınmasını da yasaklamış, Alman sivil toplum kuruluşları her iki simgeyi de "ırkçılık" olarak nitelendiren duyurular hazırlamıştı.

Daha önce de Avusturya taraftarları, Almanya’da oynanan maç öncesi ırkçı sloganlar atmış, bu olay, UEFA tarafından soruşturulmuştu.

Ayrıca, Avusturya milli takımının sıkça çalınan bir şarkının turnuvada kullanılması talebi, ırkçı olaylar nedeniyle geri çekilmişti.  Bu son olay yanında benzer şekilde, diğer ülkelerde de milliyetçilik teması futbol sahalarında sık sık karşımıza çıkmaktadır.

UEFA, ırkçılığa sıfır tolerans politikasıyla hareket ederken, futbol sahaları milliyetçiliğin önemli bir yansıma alanı olmaya devam etmektedir.

 

Spor ve milliyetçilik arasındaki ilişki çok yönlüdür. Spor ulusal kimlik oluşturmada, önemli bir araç olarak karşımıza çıkmaktadır.  Devletler, uluslararası spor müsabakaları ve milli rekabet yoluyla ulusal kimliklerini inşa etmektedir. Ayrıca, spor, toplumsal sınıfların yapılanmasında ve milli kimliklerin oluşumunda etkili olmaktadır.

 

Güçlü Erkeklik Mitinin Cisimleşmesi

Spor, milliyetçiliğe dair birçok rol üstlenmektedir. Politika için milliyetçiliğin gereksinim duyduğu faktörlerden biri olarak spor müsabakalarında yer almaktadır. Aynı zamanda, spor, güçlü erkeklik mitinin cisimleşmesine yol açan etkinliklerden birisi olarak ortaya çıkmaktadır. Toplumsal sınıf ve milli kimliğin oluşumunda etkin ve saldırgan bir rol oynayarak erkeklik mitini görünür kılmaktadır.

 

Uluslararası spor, ulusal farkındalığı artırırken, kimliği canlandırmaktadır. Spor, ferdi ve takım başarısıyla milli bilinç, gurur ve birlik duygusunu pekiştirmektedir.

 

Spor, muhtelif topluluklar arasında milli birliğin gelişmesinde bir enstrüman olarak görülmektedir. Kalabalıklar, sportif başarıları tattıkça vatanseverliklerini pekiştirmeke, milletin bir bütün olarak kurulmasına katkıda bulunmaktadır.

 

Sporun Toplumsal ve Kültürel Etkileri

Spor,  var olabilecek küçük iç bölünmeleri aşarak ve yerinden ederek milletin “biz” olarak kurulmasını sağlayan bir alan olmakta, kalabalıklar sportif başarıları tattıkça, ulusal spor kavramları ile kendisini tanımlamakta ve vatanseverliği pekiştirmektedir. Sporun ulusal farkındalığı canlandırması ve sporda ferdi ve takım başarısıyla milli bilinç, gurur ve birlik duygusunu artırması, sporun toplumsal birlik ve ulusal bilinci güçlendirmede önemli bir araç olmasını sağlamaktadır.

 

Sporun Küreselleşme ile Birlikte Dönüşümü

Küreselleşmeyle birlikte yaygınlaşan uluslararası organizasyonlarda uluslar, milli takımlar üzerinden eski yaşanmışlıklarını milliyetçilik duygusuyla aşmaya çalışarak öteki olarak adlandırdıkları takımlar karşısında üstün gelmek için mücadele etmektedir. Spor, ulusal kimliğin inşasında önemli bir rol oynarken, aynı zamanda uluslararası ilişkilerde de önemli bir araç olarak kullanılmaktadır. Ulusal spor takımları ve başarıları, bir milletin kendi kimliğini yeniden tanımlamasına ve ulusal birlik duygusunu pekiştirmesine katkı sağlamaktadır.

 

Devletlerin gelişiminde, uluslararası spor müsabakaları aracılığıyla ulusal kimlik ve milli rekabetin inşasında olmak üzere ikili bir görev üstlenmesi, sporun toplumsal sınıfların ve milli kimliklerin kuruluşunda etkin rol oynaması yolunu açmaktadır.

 

Kaynakça:

Şahin, M. Y., Yenel, F., & Çolakoğlu, T. (2010). Spor ve milliyetçilik etkileşimi: Ulusal kimlik oluşturmada sporun yeri ve önemi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 125-133. http://www.insanbilimleri.com

 

Abdurrezzak, A. O. (tarih). Futbolun gizemli dünyasının sosyo-kültür, kimlik ve mitoloji bağlamında değerlendirilmesi: İki kulüp örneği. Yayınevi.

 

https://www.fanatik.com.tr/futbol/son-dakika-uefadan-merih-demirala-sorusturma-karari-2551714

 

https://kisadalga.net/haber/detay/euro-2024te-bozkurt-selami-ve-irkci-slog