LİTYUM VE GERÇEKLER: 

Türkiye ile Çin Arasındaki Yeni Enerji Ortaklığı

GANFENG LİTHİUM, TÜRKİYE'DE 500 MİLYON DOLARLIK YATIRIM YAPACAK

YİĞİT AKÜ VE GANFENG LİENERGY ARASINDA ANLAŞMA YAPILDI

TÜRKİYE'DE YOZGAT'DA REZERV VAR, BALIKESİR'DE TESİS KURULACAK

NEVİN BİLGİN 

Türkiye, enerji alanında büyük bir atılım yaparak, Çin’in lityum pil üretiminde dünya liderlerinden biri olan Ganfeng Lithium ile stratejik bir anlaşma imzaladı. Bu anlaşma kapsamında, Ganfeng Lithium, Türkiye’de 500 milyon dolarlık bir yatırımla yıllık 5GWh kapasiteye sahip bir lityum pil üretim tesisi kuracak. Türk şirketi Yiğit Akü ile ortaklaşa yürütülecek bu proje, Türkiye’nin enerji sektöründe ve özellikle elektrikli araçlar için batarya üretiminde önemli bir adım olarak görülüyor. Bu girişim, Türkiye'nin küresel enerji piyasasında rekabet gücünü artırırken, aynı zamanda Çin'in enerji depolama teknolojilerindeki etkisini genişletmesine de katkı sağlayacak.

Lityum pil üretiminde dünyanın en büyük şirketleri arasında yer alan ve 26 milyar dolarlık değeriyle Hong Kong Borsası'nda işlem göre Çinli Ganfeng Lityum Grubu, Türkiye'ye 500 milyon dolar yatırım yapacağını duyurdu. Ganfeng'den yapılan açıklamada Türk şirket Yiğit Akü ile ortak girişim kurmak üzere anlaşma sağlandığı aktarılarak, Türkiye'de kurulması planlanan tesiste yıllık 5GWh lityum pil üretileceği aktarıldı.

Kamu Aydınlatma Platformu'na yapılan açıklamada şöyle denildi:

"Yiğit Akü A.Ş. ve Ganfeng LiEnergy arasında karşılıklı yarar ilkesi ve uzun vadeli geliştirme stratejisi doğrultusunda sürdürülen müzakerelerin ardından, lityum iyon pil hücresi, pil modülleri, pil paketleri, enerji depolama sistemleri, pil yönetim sistemleri, enerji yönetim sistemleri, lityum iyon pillerin geri dönüşümleri konuları başta olmak üzere şirketlerin sahip olduğu küresel pazar alanlarını ve paylarını genişletmek, uluslararası ticareti ortaklaşa teşvik etmek ve uluslararası pazardaki etkiyi artırmak amacıyla aşağıdaki detayları yer alan konularda Stratejik İşbirliği Çerçeve Anlaşması imzalanmıştır".

Ganfeng LiEnergy 2011 yılında kurulmuş olup hisse senetleri Shenzhen borsasında kote olan Ganfeng Lithium Group'un bir yan kuruluşudur. Ganfeng Lithium Group lityum demir fosfat pil ürünlerinde küresel olarak ilk beş şirket arasında yer almaktadır. Ganfeng Lithium Group'un faaliyet alanları, lityum kaynak geliştirme, rafinasyon ve işleme, pil üretimi ve pil geri dönüşümüne kadar lityum pil tedarik zincirinin geniş bir bölümünü kapsamaktadır. 

Ganfeng LiEnergy grup içerisinde, katı hal pilleri, tüketici pilleri, küçük polimer pilleri, güç pilYapılmış olan fizibilite çalışması sonucunda, üretim tesisinin Ar-Ge merkezi, teknik eğitim merkezi, giriş kontrol ve malzeme test merkezi, pil test merkezi, depolar ve ofis binalarından oluşması ve 132.200 metrekare kapalı alandan oluşması, toplam ekipman yatırımının yaklaşık 202.140.000 ABD doları olması, personel sayısının yaklaşık 400 olması öngörülmüştür. Enerji depolama sistemleri alanında faaliyet göstermektedir.

Lityum Nedir?

Lityum, periyodik tabloda “Li” sembolüyle gösterilen bir alkali metaldir. Doğada nadir bulunan ve gümüş rengi olan bu metal, yumuşak bir yapıya sahiptir ve suyla reaksiyona girerek enerji açığa çıkarır. Yüksek elektrokimyasal potansiyeli ve düşük yoğunluğu, lityumu enerji depolama sistemlerinde ideal bir malzeme yapmaktadır. Bu nedenle, lityum iyon piller, şarj edilebilir olmaları ve yüksek enerji yoğunluğu sunmaları nedeniyle geniş bir kullanım alanına sahiptir.

Dünya Lityum Rezervleri

Lityum, dünya genelinde birkaç ana bölgede yoğunlaşmış rezervlere sahiptir. Güney Amerika’daki “Lityum Üçgeni” olarak bilinen bölge, dünyadaki en büyük lityum rezervlerine ev sahipliği yapmaktadır. Bu bölge, Bolivya, Arjantin ve Şili’nin tuz düzlüklerini içerir ve küresel lityum arzının %75’inden fazlasını sağlar.

Bolivya: En büyük lityum rezervine sahip ülkelerden biridir. Uyuni Tuz Düzlüğü, dünya üzerindeki en büyük lityum yataklarından biri olarak kabul edilir.

Arjantin: Dünyanın en büyük ikinci lityum rezervine sahip olan Arjantin, lityum üretiminde önemli bir oyuncudur.

Şili: Dünyanın en büyük lityum madenciliği rezervlerine sahip olan Şili, lityum üretiminde lider konumdadır.

Avustralya: Dünya lityum üretiminde bir numaralı ülkedir. Batı Avustralya’daki Greenbushes Madeni, dünyanın en büyük lityum madeni olarak bilinir.

Türkiye’de Lityum Potansiyeli ve Gelişmeler

Türkiye, dünya bor rezervlerinin büyük bir kısmına sahip olmasına rağmen, ekonomik değere sahip lityum kaynaklarına şu ana kadar sahip olmamıştır. Ancak, son yıllarda bu alanda önemli gelişmeler yaşanmaktadır.

Yozgat Sorgun: Yozgat’ın Sorgun bölgesinde pegmatitler içinde lityum içeren lepidolit minerali bulunmuştur. Ancak bu keşif, henüz ekonomik anlamda kayda değer bir sonuca ulaşmamıştır. Bu bölgede lityumun ticari olarak çıkarılması için daha fazla araştırma ve geliştirme çalışması yapılması gerekmektedir.

Balıkesir'deki Gelişmeler: Türkiye, enerji alanında dışa bağımlılığını azaltmak amacıyla Balıkesir'de bir lityum üretim tesisi açmayı planlamaktadır. Bu tesis, Türkiye’nin lityum ihtiyacına katkı sağlamayı ve aynı zamanda enerji sektöründe istihdam yaratmayı hedeflemektedir. Bu gelişme, Türkiye’nin lityum üretiminde önemli bir adım atabileceğine işaret etmektedir.

Lityumun Stratejik Önemi

Enerji teknolojilerinin hızla gelişmesiyle birlikte lityumun stratejik önemi giderek artmaktadır. Elektrikli araçlar ve yenilenebilir enerji sistemleri, lityum talebini önemli ölçüde artırmaktadır. Türkiye’nin enerji bağımsızlığını güçlendirme amacı, lityum üretimi ve işleme konularında yapılacak yatırımları daha da önemli hale getirmektedir.

Lityum Madenciliği ve Çevresel Etkiler

Lityum madenciliği, çevresel açıdan önemli zorluklar taşımaktadır. Özellikle su tüketimi ve çevre kirliliği gibi sorunlar, lityum madenciliği faaliyetlerinin sürdürülebilirliğini sorgulatmaktadır. Bu nedenle, daha sürdürülebilir madencilik yöntemlerinin geliştirilmesi, lityumun çevresel etkilerini minimize etmek için kritik önem taşımaktadır.

Kaynakça: 

https://imib.org.tr/maden/lityum/

https://www.bg360.com.tr/lityum-kullanim-alanlari

https://www.yenisafak.com/foto-galeri/ekonomi/turkiyede-lityum-uretim-tesisi-var-mi-lityum-turkiyede-bulunur-mu-lityum-nedir-nerelerde-kullanilir-2064991

https://www.mta.gov.tr/v3.0/sayfalar/bilgi-merkezi/maden-serisi/Lityum.pdf

https://www.dunyaatlasi.com/dunyada-en-cok-lityum-ureten-7-ulke/

https://www.lithiumbatterytech.com/tr/the-impact-of-lithium-mining-on-the-environment/

https://thinktech.stm.com.tr/uploads/docs/1608832250_stm-blog-teknolojide-lityum-bagimliligi.pdf

https://www.bilgiustam.com/lityum-iyon-sarj-edilebilir-piller-tanimi-calisma-mekanizmasi-avantaj-ve-dezavantajlari/

https://dergipark.org.tr/tr/pub/erzifbed/issue/56610/615816

https://dergipark.org.tr/tr/pub/apjes/issue/31298/336104