ESKİMOLARDA EŞ İKRAMI VAR MI? 

BİR KÜLTÜREL GELENEK ÜZERİNE İNCELEME

NEVİN BİLGİN 

Eskimoların geleneksel yaşam biçimleri, sert coğrafi koşullara karşı hayatta kalma mücadelesi ile şekillenmiştir. Topluluk içinde dayanışmayı ve misafirperverliği esas alan birçok gelenekleri bulunmaktadır. Bunlardan biri de tarihsel kaynaklarda bahsedilen "eşin ikramı" geleneğidir. Bu gelenek, dışarıdan bakıldığında modern etik ve toplumsal normlarla çelişkili görünse de, Eskimolar için farklı anlamlar taşımaktadır.

Ne Anlama Geliyor?

Eşin ikramı, Eskimo topluluklarında misafirperverlik göstergesi olarak değerlendirilen bir uygulama olarak görülmektedir.

Bir aile reisi, güvenilir ve değer verilen bir misafiri ağırladığında, misafirin konforunu sağlamak adına eşini onunla paylaşabileceği belirtilmektedir. Bunun ardında yatan temel nedenler şöyle anlatılmaktadır: 

Misafirperverlik: Eskimoların yaşadığı zorlu iklim koşullarında misafirperverlik büyük bir erdem olarak kabul edilir. Bir misafirin en iyi şekilde ağırlanması, toplumsal bir değer taşır.

Toplumsal Bağları Güçlendirme: Evlilik ve cinsel ilişkiler, topluluk içindeki bağları güçlendiren bir unsur olarak görülmektedir. Eşin ikramı, misafir ile ev sahibi arasında daha güçlü bir dostluk ve güven ilişkisi oluşturabilir.

Genetik Çeşitliliği Artırma: Küçük ve izole topluluklarda gen havuzunun daralması bir sorun teşkil edebilir. Bu tür uygulamalar, genetik çeşitliliği artırma amacı taşıyor olabilir.

Ruhani ve Duygusal Paylaşım: Bazı araştırmacılar, bu pratiğin yalnızca cinsel bir boyuta indirgenmemesi gerektiğini, ruhani ve sosyal paylaşımın bir parçası olarak değerlendirilmesi gerektiğini öne sürmektedir.

Tarihsel ve Antropolojik Kaynaklarda Eşin İkramı

Bu gelenekle ilgili çeşitli antropolojik ve tarihsel çalışmalar bulunmaktadır. Clark M. Garber’in "Marriage and Sex Customs of the Western Eskimos" adlı çalışması ile Rolf Kjellström’ün "Eskimo Marriage. An Account of Traditional Eskimo Courtship and Marriage" adlı eseri, Eskimo toplumlarında evlilik ve cinsel geleneklerin nasıl işlediğini detaylı bir şekilde incelemektedir.

Ayrıca, bazı eski keşif ve seyahat notlarında da bu gelenekten bahsedilmektedir. Ancak, bu bilgilerin dış gözlemciler tarafından aktarıldığını ve zamanla yanlış yorumlanmış olabileceğini göz önünde bulundurmak gerekir. Batılı gezginler ve misyonerler, kendi ahlaki değer yargılarıyla Eskimo topluluklarını değerlendirmiş ve bu tür uygulamalara dair anlatıları abartılı veya yanlış anlamış olabilirler.

Modern Eskimo Toplumlarında Durum

Günümüzde Eskimo topluluklarının büyük bir kısmı modernleşmiş olup, geleneksel pratiklerin çoğu terk edilmiştir. Batı ile artan etkileşim, eğitim ve dini misyonerlik faaliyetleri, bu tür geleneklerin zaman içinde yok olmasına neden olmuştur. Artık Eskimo toplumlarında böyle bir uygulama yaygın değildir ve genellikle geçmişin bir parçası olarak görülmektedir.Günümüzde bu gelenek neredeyse tamamen ortadan kalkmış olup, modern Eskimo topluluklarında yerini daha çağdaş evlilik ve aile yapıları almıştır.

Kaynakça: 

https://jag.journalagent.com/androloji/pdfs/AND_17_62_224_230.pdf

https://www.jstor.org/stable/16037?form=MG0AV3

https://www.si.edu/object/siris_sil_36144?form=MG0AV3

https://en.wikipedia.org/wiki/Inuit_women