KEŞMİR'DEN HİNT OKYANUSU'NA:
BÜYÜK GÜÇLERİN STRATEJİK MÜCADELESİ
Rusya'nın Hint Okyanusu'ndaki Etkisi, ABD, Çin, Hindistan, Pakistan İlişkileri
NEVİN BİLGİN
Su ve deniz yolları, tarih boyunca büyük güçler için stratejik hakimiyetin temel taşları olmuştur. Keşmir’de Hindistan, Pakistan ve Çin arasındaki su savaşları devam ederken, Hint Okyanusu bölgesinde Rusya’nın yükselen stratejik hamleleri yeni jeopolitik dengeler yaratıyor. Ancak bu tür mücadeleler ilk kez yaşanmıyor. Afganistan, geçmişte büyük güçlerin karşı karşıya geldiği en çarpıcı örneklerden biri olarak tarihte kritik bir rol oynadı.
Keşmir ve İndus Nehri
Keşmir, Indus Nehri'nin doğduğu ve bölgenin su kaynaklarının stratejik bir silah haline geldiği bir alan.
- Hindistan, barajlar inşa ederek Pakistan'ın suya erişimini kontrol ediyor.
- Pakistan, Indus Nehri’ne bağımlı olduğu için bu durumdan endişe duyuyor.
- Çin ise bölgenin kuzeyinde baraj projeleriyle Hindistan’a karşı denge kurmaya çalışıyor.
Bu rekabet, 1947, 1965, 1999 ve 2024 yıllarında yaşanan savaşlarla daha da keskinleşti. Ancak bugün su kaynaklarının kontrolü, geleneksel savaşlardan daha önemli bir mücadele alanı haline geliyor.
RUSYA'NIN HAMLELERİ
Rusya, Karadeniz ve Baltık Denizi’ndeki geleneksel gücünü Hint Okyanusu’na genişletmeye çalışıyor.
- Port Sudan'da deniz üssü kurarak Hint Okyanusu’na açılan kapısını sağlamlaştırıyor.
- Pakistan ile askeri işbirliği yaparak limanlar üzerinden bölgeye giriş sağlıyor.
- Çin ile ortak projeler geliştirerek Hint Okyanusu’nda varlığını güçlendiriyor.
- Myanmar ve Afrika'daki ülkelerle deniz üsleri üzerine görüşmeler yaparak kalıcı bir varlık oluşturmaya çalışıyor.
- Hint Okyanusu’ndaki deniz rotalarına erişerek, ABD ve Hindistan’a karşı alternatif ticaret yolları oluşturuyor.
Bu strateji, Hindistan’ın geleneksel deniz üstünlüğünü tehdit ederken, bölgedeki ABD-Japonya ittifakını da alarma geçirmiş durumda.
Afganistan'daki Büyük Oyun
Afganistan, geçmişte Büyük Britanya ve Rusya'nın 19. yüzyıldaki 'Büyük Oyun' mücadelesine, 20. yüzyılda ABD-Sovyet rekabetine, ve 21. yüzyılda ABD-Çin-Rusya çekişmesine sahne oldu.
- Sovyetler Birliği'nin 1979'daki işgali, Afganistan’ı küresel savaşların merkezine koydu.
- ABD'nin 2001'deki müdahalesi, ülkeyi yeniden büyük güçler arasındaki rekabetin sahası yaptı.
- 2021’de ABD’nin çekilmesi, Çin ve Rusya’nın Afganistan’daki etkisini artırdı.
Afganistan’da ekonomik çıkarlar, terör örgütleri ve bölgesel güvenlik meseleleri yıllardır büyük devletleri karşı karşıya getiriyor. Bugün Hint Okyanusu’nda yaşanan rekabetin geçmişte Afganistan'da yaşanan mücadelelere benzerlik gösterdiği açık.
Keşmir’de nehirler için yapılan mücadele ile Hint Okyanusu’nda deniz yolları için yapılan stratejik hamleler arasında büyük benzerlikler var.
- Suyu kontrol eden, tarımı ve ekonomiyi kontrol eder.
- Deniz rotalarını yöneten, ticareti ve askeri gücü şekillendirir.
Rusya’nın Hint Okyanusu’na inişi, Keşmir’deki su savaşlarıyla birlikte değerlendirildiğinde, 21. yüzyılın en büyük jeopolitik mücadelelerinden biri haline gelebilir. Afganistan gibi bölgelerde yaşanan geçmiş rekabetler, gelecekte Hint Okyanusu'nda neler olabileceğine dair güçlü ipuçları veriyor.
Hindistan-Rusya Deniz Ticareti: Hint Okyanusu'nda Yeni Bir Ekonomik Hamle
Hindistan Limanlar, Denizcilik ve Su Yolları Bakanlığı’ndan üst düzey bir yetkili, önümüzdeki üç ila altı ay içinde somut operasyonel planların oluşturulacağını belirtti. Rusya-Hindistan deniz ticaret rotası, bölgede yeni ekonomik fırsatlar sunuyor ve stratejik işbirliğini pekiştiriyor.
- Ham petrol ve taş kömürü ticareti için kritik bir hat oluşturuluyor.
- Rusya, Hindistan’daki çelik üretimi için taş kömürü sağlayan en büyük ülkelerden biri konumunda. Yeni rota, Rusya’nın Hint Okyanusu’ndaki ekonomik gücünü artırabilir.
- Deneme sevkiyatları yapıldı ve Chennai’de gerçekleştirilen çalıştayda operasyonel detaylar ve ticari sürdürülebilirlik konuları ele alındı.
- Hindistan Limanlar, Denizcilik ve Su Yolları Bakanı Sarbananda Sonowal, projenin hızla tamamlanması için görüşmelerin olumlu ilerlediğini belirtti.
Bu yeni deniz rotası, Rusya’nın Hint Okyanusu’ndaki jeopolitik varlığını daha da güçlendirebilir. Bölgedeki diğer büyük oyuncular, özellikle Hindistan, ABD ve Çin, Rusya’nın deniz ticaretinde genişleyen rolünü dikkatle takip ediyor.
Kaynakça:
https://kashmirlife.net/kashmir-the-water-war-vol-17-issue-06-389907/
https://www.natstrat.org/articledetail/publications/russia-in-the-indian-ocean-region-from-power-projection-to-classical-mahanism-152.html
https://theconversation.com/india-pakistan-strikes-5-essential-reads-on-decades-of-rivalry-and-tensions-over-kashmir-256157
https://claws.co.in/russias-strategic-forays-in-the-indian-ocean-region/
https://www.youtube.com/watch?v=YWp_Ub_Rme0
https://www.aa.com.tr/tr/analiz/hindistan-pakistan-gerilimi-su-krizi-yeni-savaslarin-sebebi-mi-olacak/3550469
https://www.indyturk.com/node/758166/t%C3%BCrki%CC%87yeden-sesler/hindistan-pakistan-%C3%A7at%C4%B1%C5%9Fmas%C4%B1-ba%C5%9Flang%C4%B1%C3%A7
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder