TÜRK SOLU VE FİLİSTİN DİRENİŞİ
FİLİSTİN’E AÇILAN YOL: DENİZ GEZMİŞ’İN DEVRİMCİ ROTASI
"FİLİSTİN KARTALLARI" KİTABINDAN İLGİNÇ NOTLAR
FİLİSTİN'DEN VİETNAM'A GÖNDERİLMEK İSTENEN TÜRK GENÇLERİ KİMLERDİ?
NEVİN BİLGİN
Serpil Çelenk Güvenç ve gazeteci Sultan Özer'in kaleme aldığı Filistin Kartalları, Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının Filistin'de eğitime gittikleri döneme ilişkin anektotlar sunuyor. Filistin Kartalları, bu yönüyle yalnızca tarihsel bir arşiv değil, aynı zamanda Türkiye solunun Ortadoğu’yla kurduğu duygusal ve stratejik bağların bir aynası niteliğinde.
Bugün, Deniz Gezmiş’in Filistin’de geçirdiği zaman dilimi hâlâ çok konuşulur ama çok az kaynak bu dönemi belgeleriyle, tanıklıklarıyla ortaya koyuyor.
Filistin Kartalları kitabında, Filistin direnişi ve Türkiye’den oraya giden devrimci kuşağın da izini süren çalışmalar da bulunuyor. Kitapta, Deniz Gezmiş’in Filistin kamplarındaki eğitiminden, Türkiye’ye döndükten sonraki tutukluluk süreci yer alıyor. Halit Çelenk’in, Mısır elçiliği baskını sonrası tutuklanan dört Filistinli gerilla için yazdığı dilekçe ve Sinop Cezaevi’nden gönderilen damgalı fotoğraflar, kitabın belleği harekete geçiren yönlerinden sadece bazıları.
Gezmiş’in 1969’da Filistin’e gidişi, sadece bir kaçış değil; ideolojik bir karar, uluslararası bir dayanışma pratiği olarak algılanmakta. Orada öğrendiği mücadele disiplini, aldığı silahlı eğitim ve kurduğu bağlar, onu dönüştürmüştür. Türkiye’ye döndüğünde karşılaştığı tutuklamalar da, bu dönüşümün bedeli olur.
Kitapta Nurhak'taki baskında ağır yaralanan ve kurtulan Mustafa Yalçıner de Filistin'de eğitime ilişkin bilgiler veriyor. Buna göre; arkadaşlarıyla pilotluk eğitim almaları ve Nurhak’ta ölen yoldaşı Alparslan Özdoğan’la birlikte Vietnam’a gönderilmek üzere istenmeleri ama Türkiye devrimi için kalmayı seçtiklerini anlatması da yer alıyor.
Kuşadası'na gidiyorum diye Filistin'e
Ailesine "Kuşadası'na gidiyorum" diyerek kampa eğitime giden Deniz Gezmiş’in Filistin’e gidişi bir kaçış değil, ideolojik bir yöneliş. 19 Mart 1969’da İstanbul Üniversitesi’nde düzenlediği eylemler nedeniyle tutuklandı, 3 Nisan’a kadar cezaevinde kaldı. Ardından protestoların ön saflarında yer aldı; çatışmalarda yaralandı. Hakkında yeniden tutuklama kararı çıkınca, Yusuf Küpeli ile birlikte hazırladığı program sonrası 1. Devrimci Milli Gençlik Kurultayı'nın ardından 23 Haziran 1969'da Filistin’e gitti.
1 Eylül 1969’a kadar kamplarda kalan Gezmiş, Türkiye’ye döndüğünde ise bu faaliyetleri nedeniyle tekrar gözaltına alındı. Ardından 20 Aralık 1969’da tutuklandı ve 18 Eylül 1970’e kadar hapis yattı. Kitapta yer alan, Halit Çelenk’in Mısır Elçiliği baskını sonrası tutuklanan dört Filistinli için yazdığı dilekçe, Sinop Cezaevi’nden gönderilen damgalı fotoğraflar gibi belgeler, döneme dair kolektif belleği canlandırıyor.
GÖNÜLLÜ KAFİLELERİ İSTANBUL'DAN UĞURLANDI
El-Fetih’in SSCB, Çin, Körfez ülkeleri ve Arap komşularından aldığı sınırlı desteğe rağmen, öz gücüne dayanarak yürüttüğü mücadele; benzer şekilde Türkiye’deki devrimcilerine de örnek oluşturmuştu. 1967’de gönüllülerden oluşan kafilelerin, İstanbul Teşvikiye’deki Suriye Başkonsolosluğu önünden uğurlanarak Arap halklarına destek için yola çıkmaları, dönemin enternasyonal dayanışma ruhunu belgeleyen etkileyici ayrıntılar arasında.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder