OSMANLI SULTANI NACİYE SULTAN VE ENVER PAŞA
NACİYE SULTAN'IN İKİ EVLİLİĞİ İKİ KARDEŞLE
SİYASİ İTTİFAK EVLİLİĞİ Mİ, AŞK HİKAYESİ Mİ?
NEVİN BİLGİN
Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminin en güçlü ve tartışmalı figürlerinden Enver Paşa ile Sultan Abdülmecid'in torunu olan Naciye Sultan'ın evliliği (1914), yalnızca siyasi bir ittifak değil, aynı zamanda bir aşk hikayesi.
Paşa'nın hayatı üzerine yapılan çalışmalar, bu birlikteliğin hem tarihi hem de insani yönlerini ortaya koymaktadır.
Enver Paşa'nın Naciye Sultan ile evliliği, kendisine "Damad-ı Şehriyari" unvanını kazandırmıştır. Çiftin ilişkisi, Paşa'nın sık sık cephelerde ve görevlerde olması nedeniyle mektuplarla sürdürülmüştür.
Bu mektuplar ve Naciye Sultan'ın hatıraları, Paşa'nın dışarıya yansıttığı sert imajın aksine, ailesine karşı son derece düşkün ve duygusal bir eş olduğunu göstermekte.
Bu ilişkinin en çok konuşulan insani detaylarından biri de çiftin boy farkı meselesidir. Tarihi fotoğrafların da kanıtladığı üzere, Naciye Sultan Enver Paşa'dan daha uzundu. Rivayetlere göre, Paşa'nın bu fiziksel hassasiyet nedeniyle bazı fotoğraf çekimlerinde eşinin oturmasını veya kendisinin daha yüksek bir zeminde durmasını talep ettiği söylenmekte.
Sürgün, Vasiyet ve İkinci Evlilik
Enver Paşa, 4 Ağustos 1922'de Türkistan'da şehit düştü. Bu trajik olay, Naciye Sultan'ı üç küçük çocuğuyla birlikte, Hanedan mensubu olarak Türkiye'den sürülecekleri zorlu bir dönemin eşiğinde bıraktı. Tam da bu noktada, Paşa'nın ölümü sonrasında yaşananlar, Enver Paşa'nın vasiyeti ile şekillendi.
Tuna Serim'in Yalnız Bir Adam, Enver Paşa'nın Eşi Naciye Sultan'ın Hatıraları adlı kitaplar başta olmak üzere bir çok kaynakta, Paşa hayattayken, kendi can güvenliğinin tehlikede olduğu bilinciyle eşinin ve çocuklarının geleceğini güvence altına almayı amaçlayarak, kendisine birşey olması durumunda sultanın kardeşiyle evlenmesini vasiyet etmiştir.
Bu kaynaklara göre, Enver Paşa, şehit düşmesi durumunda kardeşi Mehmet Kamil Paşa'nın (1888–1962) Naciye Sultan ile evlenmesini vasiyet etmiştir. Paşa'nın amacı, hem eşinin soylu itibarını ve güvenliğini korumak hem de çocuklarının kendi ailesinin himayesinde kalmasını sağlamaktı.
Bu vasiyete uyularak, Naciye Sultan, Enver Paşa'nın ölümünden bir yıl sonra, 1923 yılında Paşa'nın küçük kardeşi Mehmet Kamil Paşa ile evlenmiştir. Bu evlilikten de Necla Sultan adında bir kızı dünyaya gelmiştir.
Enver Paşa ve Naciye Sultan'ın çocuklarının kaderi, Osmanlı Hanedanı'nın sürgün kararıyla şekillenmiştir.
Mahpeyker, Türkân ve Ali Enver: Bu üç çocuk da, Naciye Sultan'ın Mehmet Kamil Paşa ile evlenmesinden sonra onunla birlikte yurt dışında yaşadı. Hanedan mensubu oldukları için zorlu bir hayat sürseler de, hepsi Batı'da eğitim görmüş ve hayatlarını farklı mesleklerde sürdürmüşlerdir.
Necla Sultan (İkinci Evlilikten): Hanedan'ın son doğan üyelerinden biri olan Necla Sultan da yurt dışında yaşamak zorunda kalmıştır.
Naciye Sultan, 1952 yılında Hanedan üyelerine Türkiye'ye geri dönme izni verilmesinin ardından ülkesine dönmüş ve 1957 yılında İstanbul'da vefat etmiştir.
EK:
Naciye Sultan'ın Enver paşa ile evlenme hikayesi:
''Sultan Abdülhamit amcamdı. beni oğlu Abdurrahim efendi ile evlendirmek istiyordu. hürriyet senesi idi. Ben daha çocuktum. annem de, babam da bu işin aleyhindeydiler. Abdülhamit tahttan indirilince bu sözlerin de arkası kesildi. ağabeyim Abdülhalim efendi de aleyhteydi.
Babamın hastalığında Enver Bey'in annesi bize ziyarete geldi. beni gördü. Birgün annem bana şöyle konuştu:
-kızım, seni Abdürrahim efendi istiyor. ama başka isteyenler de var. Enver bey de bunlar arasında. bak, işte resimleri. artık düşün, karar ver!
Birgün de bize amcam Vahidettin Efendi(daha sonra sultan Mehmet Vahidettin vı) geldi.
-Kızım, ben sultan reşat tarafından geliyorum, seni isteyenler var, artık düşünüp bir karar vermeni padişah emrediyor, diye konuştu. gene isteyenlerin resimleri önüme sürüldü. Enver bey'in resmi de bunların arasındaydı.
Henüz küçüktüm. tecrübesizdim. zor bir karar karşısında bulunuyordum. ama içimden hep, Enver Bey'i seçmek geliyordu. ben de öyle yaptım. Ertesi gün padişahın yanına gittik. Enver Bey'in validesi de geldi. padişahın yanında, parmağıma nişan yüzüğümü taktı. artık Hürriyet Kahramanı Enver Bey'in nişanlısıydım. Nişanlım o sırada Berlin'de ataşemiliterdi...''
#enverpaşa
#osmanlı
# sultan
#nevinbilginhaber
Kaynak: şevket süreyya aydemir, enver paşa, cilt ll, sf:208.
Kaynakça:
Enver Paşa'nın Eşi Naciye Sultan'ın Hatıraları
Serim, Tuna. Bir Yalnız Adam
https://www.indyturk.com/node/123166/k%C3%BClt%C3%BCr/aralar%C4%B1nda-da%C4%9Flar-yollar-d%C3%BC%C5%9Fmanlar-ve-kur%C5%9Funlar-olsa-da-devlerin-a%C5%9Fk%C4%B1-b%C3%BCy%C3%BCkt%C3%BC
https://avesis.marmara.edu.tr/yonetilen-tez/d017de85-c298-46c3-809f-1d7b3ef46709/emine-naciye-sultanin-hayati-1896-1957
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder