"SATILMIŞ GAZETECİLER" KİTABI ÜZERİNE

PR GAZETECİLİĞİ

ULUSLARARASI ÖRGÜT VE İSTİHBARAT KURULUŞU GAZETECİĞİ

LOBİ GAZETECİLİĞİ

PATRON GAZETECİLİĞİ

SPONSOR GAZETECİLİĞİ

 

SESSİZCE OTEL ODALARINA KONULAN LÜKS HEDİYELER

MASRAFLARI KARŞILANAN GEZİLER

GAZETECİLERE ALINAN LÜKS VİLLALAR

NEVİN BİLGİN 

Günümüzde gazetecilerin bir giyim firmasından aldıkları renk renk elbiseleri giyip, sosyal medya hesaplarında boy boy pozlar vererek reklam yapmaları, sponsorlarla bedava gezilere katılmaları, bu gezilerde otel odalarına konulan hediyeleri heyecanla beklemeleri, belli kişilerin çıkarına haber yapmaları, manipüle edilmeleri, ihale takip etmeleri ve bir lobi kuruluşunun istediği yönde haber yapmaları kanıksanmış gibi görünse de basın meslek ilkeleri, etik ve ahlaki boyutlarıyla sorgulanması gereken davranışlardır. Neo-liberalizm ve dijitalleşme ile farklı bir boyuta taşınan medya dünyasında, yeni meslek ilkeleri mi oluşturulmalı yoksa gazeteciler ile bu işi yapanların isimleri mi ayrılmalı? Bu sorular, günümüz basınının yüzleşmesi gereken en kritik meselelerdendir.

Alman Gazeteci Udo Ulfkotte'nin yazdığı "Satılmış Gazeteciler"adlı kitap medya dünyasının karanlık yüzünü gözler önüne seren bir eser. Gazetecilerin manipüle edilişlerini, lobi kuruluşlarının etkisiyle çalışan gazeteciler yanında, lobi etkisiyle haberlerin şekillendirilmesini, gazetecilerin bedava seyahatlerini, otel odalarına sessiz ve gizlice yerleştirilen hediye adı altındaki rüşvetleri gözler önüne seriyor. Mesleği kötüye kullanan gazetecileri de PR gazetecileri, lobi gazetecileri, sponsor gazetecileri, patron gazetecileri, istihbarat gazetecileri gibi sınıflandırıyor. 

Kitapta gazetecilik adını kullanarak gazeteciliği sadece haber vermek şeklinde görmeyen kuruluş ve çalışanlar hakkında şunlar anlatılıyor:   

Lobi Kuruluşları ve Gazeteciler:

Kitap, hangi lobi kuruluşlarının hangi gazetecileri etkilediğini detaylı bir şekilde açıklıyor. Örneğin, CIA’nın dikte ettiği yazıların nasıl yayınlandığı ve saygın “gazeteci ödüllerinin” nasıl verildiği hakkında bilgiler sunuyor.

Hediyeler ve İkili Standartlar:

Ulfkotte, Batılı gazetecilerin Körfez İşbirliği Konseyi toplantılarına katılarak yaşadıkları ikili standartları eleştiriyor. Bu toplantılarda, gazeteciler sağlıksız Noel yemeklerinden ve alkolden kaçmak için yer alıyorlar. Toplantıların sonunda ise odalarına konulan altın Rolex saatler, altın dolmakalemler veya değerli sikkeler gibi değerli hediyeler bekliyorlar.

PR Gazetecileri, Sponsor Gazetecileri

Kitap, PR gazetecilerinin zengin sponsorlar sayesinde egzotik ülkelere seyahat edip beş yıldızlı otellerde konakladıklarını ve tüm masraflarının karşılandığını açıklıyor. Bu sponsorlar, gazetecilerin yemek masraflarını bile karşılıyor.

Medyanın Manipülasyonu

Ulfkotte, ana akım medyanın propaganda teknikleriyle nasıl doğrudan manipüle edildiğini anlatıyor. Gazetecilerin nasıl ruhunu şeytana sattığını ve haberlerin nasıl şekillendirildiğini gözler önüne seriyor.

Basının Rolü ve Modernleşme

Kitap, basının Batılılaşma pratiğinin ve modernizm düşüncesinin önemli bir unsuru ve etkili bir aracı olduğunu vurgularken, internet ve televizyon gibi iki önemli rakibinin olumsuz etkilerine rağmen, Gutenberg Çağı'nın henüz tamamen sona ermediğini belirtiyor. Modern toplumların bilgilenmek ve bilinçlenmek için hala kağıda ve yazıya bağımlı olduğunu öne sürüyor.

Neoliberalizm ve Medya Düzeni

1980'li yıllardan sonra medya alanında yaşanan hızlı ve köklü değişimlere değinerek, neoliberal politikalar doğrultusunda yeni bir medya düzeninin inşa edildiğini belirtiyor. Radyo ve televizyon alanındaki kamusal tekellerin özelleştirilmesi ve serbestleştirilmesi yoluyla yeni bir mülkiyet yapısının oluştuğunu ve Türkiye'de bu yeni medya düzeninin en uç örneklerinden birinin gerçekleştiğini ifade ediyor.

Kitap, medya, iş dünyası ve siyaset yoluyla oluşan yeni medya düzeninin yapılanmasını gözler önüne seriyor. Bu yapılanmanın kamusal hizmet üretme konumundan uzaklaştığını anlatırken, gazetecilerin mesleklerini nasıl kullanarak çıkar sahibi olduklarını ifade ediyor.