OTOMATİK PORTAKAL FİLMİ ÜZERİNE

SUÇ, CEZA VE İNSAN RUHUNUN OTOMASYONU

SUÇLULAR TOPLUMA NASIL KAZANDIRILIR? 

"LUDOVİCO TEKNİĞİ"

NEVİN BİLGİN 

Yönetmen Stanley Kubrick’in “Otomatik Portakal”ı, yalnızca bir distopya değil aslında. İnsan doğası, özgür irade ve modern toplumun kontrol mekanizmalarını sorgulayan bir film. 

Anthony Burgess’ın "Otomatik Portakal" romanından uyarlanan filmde, başkarakter Alex DeLarge, hem toplumun hem de bireyin karanlık yönlerini temsil ederken, şiddeti ve suçu bir yaşam biçimi olarak benimsemiş bir karakter. Alex, aynı zamanda sistemin çarkları arasında ezilen bir denek. Onun hikayesi, suçlunun topluma nasıl kazandırılacağı sorusu yanında, özgür irade, etik ve ahlaki sınırları da tartışıyor.

Ludovico Tekniği, suçluları "iyileştirme" amacı taşıyan bir deneydir. Ancak bu yöntem, suç işlemeyi imkansız kılarken bireyin özgür iradesini de yok eder. Alex artık bir şiddet eyleminde bulunamaz, ama bu durum onun insanlıktan kopmasına, bir “otomata” dönüşmesine neden olur. Kubrick, bu süreçle birlikte izleyiciyi zor bir soruyla yüzleştirir: Bir insanın özgürlüğünü elinden alarak onu "iyi" yapmak, gerçekten ahlaki midir?

Film, suç ve ceza mekanizmalarını tartışırken, modern toplumun birey üzerindeki kontrol arzusunu da sert bir şekilde eleştirir. Alex’in şiddetten arınmış hali, sadece bir bedensel değişim değil, aynı zamanda ruhsal bir çürüme olarak yansıtılır. İnsan olmayı "seçim yapabilme özgürlüğü" ile tanımlayan bu anlatı, özgürlüğün yokluğunda iyiliğin bile anlamsızlaştığını gösterir.

9 SENFONİ

Filmde kullanılan Beethoven’ın Dokuzuncu Senfonisi, Alex’in hem şiddetini hem de maruz kaldığı dönüşümüne uyum sağlamaktadır. Yönetmen, insan ruhunun kontrol edilemezliğini, , en sert sistemleri bile altüst edebileceğini ortaya koymaktadır. 

“Otomatik Portakal,” yalnızca suç ve ceza üzerine bir tartışma değil, modern insanın varoluşuna dair de uyarılar taşıyor. Film, bireyin toplumla ilişkisini sorgularken, özgürlük ve ahlak kavramlarını da yeniden düşünmemiz gerektiğine vurgu yapıyor.