ANADOLU HİLALİ’NDE DEVRİM: PINARBAŞI SEÇİMLERİ

GELENEKSEL SEÇMEN DAVRANIŞLARININ DÖNÜŞÜMÜ

GENÇ SEÇMEN VE SEÇMEN SADAKATININ DÜŞMESİNİN ETKİSİ ANADOLU HİLALİNDE DEĞİŞİMİN YOLUNU AÇTI

AREA ARAŞTIRMA ŞİRKETİ BAŞKANI KARAN:

“ESKİ DÜKKâN, ESKİ MÜŞTERİ DÖNEMİ BİTTİ”

“SEÇMEN SADAKATİ GİDEREK DÜŞÜYOR”

“KONFORLU SİYASET ALANI BİTİYOR”

 

NEVİN BİLGİN

Alparslan Türkeş’in memleketi olan Kayseri Pınarbaşı’nda ikinci kez yapılan seçimleri de tekrar CHP’nin alması, Anadolu Hilali denilen ve muhafazakâr ve milliyetçi seçmen tabanının güçlü olduğu İç Anadolu Bölgesi’ndeki illerde de değişimin başladığının göstergesi.

Milliyetçiler için sembolik önemi olan, her seçimde MHP’nin kazandığı, hatta baraj altında kaldığı dönemlerde dahi belediyesini başka partiye vermediği Pınarbaşı’nda seçimleri CHP’nin alması adeta bir devrim niteliği taşımaktadır.

Anadolu Hilali denilen ve özellikle İç Anadolu bölgesinde gözlemlenen bir seçmen davranışı ve haritasını anlatan bu kavram, genel seçimin sonuçlarını belirleyici bir özellik taşısa da muhafazakar ve milliyetçi oylarından asla taviz bir vermeyen kapalı bir yapıyı anlatmaktadır.

Anadolu Hilali, İç Anadolu bölgesinin çeşitli illerinde benzer oy dağılımlarıyla kendini göstermektedir. Bu iller arasında Konya, Yozgat,Çankırı,  Kayseri, Aksaray, Kırşehir, Nevşehir, Niğde ve Karaman gibi yerler bulunur.

Muhafazakâr seçmenler, genellikle bu bölgelerde yoğunlaşmıştır. Bu seçmen kitlesi, geleneksel değerlere bağlı, dini hassasiyetleri yüksek ve muhafazakâr siyasi görüşlere sahiptir. Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) ve Milliyetçi Hareket Partisi (MHP), İç Anadolu bölgesinde güçlü destek bulan partilerdir. Özellikle 1970’lerden bu yana bu iki parti, Müslüman muhafazakâr kitleleri hedeflemiştir.

 

Pınarbaşı Seçim Sonuçları

1 Haziran 2024 tarihinde Kayseri Pınarbaşı ilçesinde gerçekleştirilen Mahalli İdareler Genel Seçimlerinde, CHP adayı Deniz Yağan, MHP adayı Menduh Uzunoğlu’nu 289 oy farkla geride bırakarak Pınarbaşı Belediye Başkanı seçildi. 31 Mart 2024 seçimlerine MHP’nin itirazı üzerine YSK’nin yenilenmesini istediği seçimlerde, CHP’li Yağan, 6.783 oy alarak zaferini ilan ederken, MHP adayı Uzunoğlu ise 6.494 oyda kaldı. BBP Pınarbaşı Belediye Başkan adayı Hayrettin Uslu’nun adaylıktan çekilerek MHP adayı Uzunoğlu’nu destekleme kararı aldı. 31 Mart’taki oy oranları şu şekildeydi:

Partilerin Oy Oranları

CHP: %33,30, MHP: %31,18, DEVA Partisi: %11,28, Milli Yol Partisi: %10,60, BBP: %4,38, İYİ Parti: %4,02, YRP: %3,38, Zafer Partisi: %0,90, Saadet Partisi: %0,69, BTP: %0,28

Bu Bölgedeki Seçmenin Davranışları

İç Anadolu bölgesindeki seçmenler, ekonomik durumlarını önemserken, işsizlik oranları, alım gücü ve enflasyon gibi makro veriler, seçmen tercihlerini etkilemektedir. Ancak asıl etkili olan geleneksel değerlere ve dini hassasiyetlere büyük önem vermektedir. Bu nedenle muhafazakâr partilere yönelmektedirler. Aile, çevre ve iletişim araçları, seçmenlerin tercihlerini şekillendirmektedir. Aile büyük bir etkendir ve aile içindeki siyasi görüşler genellikle kuşaktan kuşağa aktarılmaktadır.

İÇ ANADOLU’NUN YENİ SEÇMENİ

Ancak son seçimlerde özellikle MHP’nin kalesi olarak adlandırılan bazı yerlerden 40-45 yıl sonra kaybedilmiş olması, seçmen davranışlarının değiştiğini ortaya koymaktadır. Buna göre artık yeni bir seçmen kitlesi oluşmuştur. Bu seçmen kitlesi genç, daha seküler düşünen, bireysel çıkarlarını önemseyen, daha modern, vatanperverliği kapsayan bir milliyetçilik anlayışındadır. Bu seçmen kitlesi geçmişteki seçmen kitlesinin “her halde kendi partime oy veririm” davranışını göstermemekte, “hangi aday iyiyse”, “hangi parti iyiyse ona oy veririm” tavrı içindedir. Bu nedenle adaylar, parti genel başkanları ve vaatlere bu seçmen kitlesi için daha büyük önem taşımaktadır.

 

               Area Araştırma Şirketi Başkanı Murat Karan

Genç Seçmen ve Seçmen Sadakatının Düşmesi

Area Araştırma Şirketi Kurucusu ve Başkanı Murat Karan, Pınarbaşı seçimlerini değerlendirirken, partilerin eski dükkan, eski müşteri ile hareket edemeyeceğini, konfor alanlarının da değiştiğini söyledi. Karan,  şu noktalara dikkat çekti:

Genç Seçmenlerin Etkisi: Türkiye’de her yıl 1 milyon 300 bin genç seçmen 18 yaşına girerken, 500 bin seçmen hayatını kaybediyor. Eklenen her genç seçmen, genellikle Atatürk milliyetçisi, batıya yüzü dönük ve çağdaş bir bakış açısına sahip oluyor. Terör, PKK ve göçmen sorunları nedeniyle vatanseverlik ön plana çıkmış durumda ve bu görüşteki seçmenler havuza ekleniyor.

Seçmen Sadakatinin Düşmesi: Türkiye’de seçmen sadakati giderek azalıyor. Şu anda seçmenlerin %40’ı partiden bağımsız olarak oy kullanıyor. Her geçen yıl bu oran artıyor ve seçmenlerin ikna edilmesi gereken bir döneme giriliyor.

MANSUR YAVAŞ ETKİSİ

Seçmen Bariyerinin Kırılması: Kemal Kılıçdaroğlu'nun genel başkan olmasından sonra CHP'de milliyetçi muhafazakarlara kapı açması ve ittifak yapması, Mansur Yavaş’ın belediye başkanlığı seçimlerinde gördüğümüz gibi aday yapılması, seçmen bariyerlerini ortadan kaldırdı. CHP'nin İç Anadolu havzasındaki oy artışının sebeplerinden biri de Mansur Yavaş’ın popülerliğidir.

Doğru Adaylarla Seçime Girme: CHP, bölgeye uygun adaylarla seçimlere girerek başarılı oldu. Kılıçdaroğlu ve Yavaş’ın katkıları, özellikle genç ve modern bir seçmen kitlesinin desteğini almayı başardı. Bu, Pınarbaşı seçimlerinde 280 civarındaki oy farkına yansıdı.

GÖÇMEN SORUNU VE EKONOMİ

Göçmen Sorunu ve Ekonomik Reformlar: Gelecek dönemde göçmenleri sorunsuz göndereceğini, AB standartlarında hukuku ve demokrasiyi sağlayacağını ve ekonomiyi düzelteceğini vaat eden adayların başarı şansı yüksek. Mansur Yavaş, bu vaatleri karşılayacak en popüler ve güvenilir siyasetçi olarak öne çıkıyor.