OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E SİLAH ENVANTERİ: SAVAŞ CEPHELERİNDEKİ MARKALAR

Nevin BİLGİN 

Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde başlayan modernleşme çabaları, silah teknolojisine de yansımıştı. Özellikle 19. yüzyılın ortalarından itibaren Osmanlı ordusu, yerli üretimle yetinmek yerine Avrupa’dan silah ithaline yöneldi. Bu süreçte Mauser, Krupp, Martini-Henry, Snider-Enfield ve Remington gibi markalar Osmanlı cephaneliklerinde önemli yer tuttu.

DÜNYA SAVAŞI’NDA OSMANLI CEPHESİ

Dünya Savaşı sırasında Osmanlı ordusu, Almanya’nın desteğiyle özellikle Mauser 1893 ve 1903 piyade tüfeklerini yaygın şekilde kullandı. Ayrıca, MG08 makineli tüfeği (Maxim sistemi), Krupp yapımı sahra topları ve Skoda üretimi dağ topları da envanterin temel parçalarıydı. Tabanca cephesinde ise Luger P08, Mauser C96 ve FN Browning 1903/1910 gibi modeller ön plana çıkıyordu.

ÇANAKKALE CEPHESİ’NDE SİLAH KULLANIMI

Çanakkale’de Osmanlı askerlerinin ana tüfeği yine Mauser idi. Bu silahlar, menzil ve güvenilirlik açısından İngiliz Lee-Enfield tüfekleriyle başa baş rekabet içindeydi. Savunma hatlarında kullanılan topların çoğu Krupp firmasına ait Alman üretimiydi. Cephenin ilerleyen aşamalarında İngiliz ve Fransızlardan ele geçirilen tüfekler ve makineli tüfekler de Osmanlı askerleri tarafından kullanıldı.

KURTULUŞ SAVAŞI'NDA CEPHE SİLAHLARI

Kurtuluş Savaşı'na girilirken silah sıkıntısı büyüktü. Ancak Osmanlı’nın eski stokları, işgalci güçlerden elde edilen ganimetler ve Sovyetler Birliği'nden sağlanan yardımlarla silah çeşitliliği sağlandı. Bu dönemde en çok kullanılanlar:

Mauser tüfekler (1890’lardan kalanlar)

Martini-Henry tüfekler (eski ama hâlâ işlevsel)

Sovyet yapımı Mosin Nagant tüfekler

Hotchkiss ve Maxim makineli tüfekler

Fransız yapımı 75 mm’lik toplar

Bazı cephelerde süngü ve hatta eski tip çakmaklı tüfeklerin bile kullanıldığı rapor edilmiştir. Cephanenin sınırlı olduğu zamanlarda, cephane tasarrufu için süngü hücumları bile tercih edilmiştir.

KAYNAKÇA

🔗 https://tr.wikipedia.org/wiki/Osmanlı_silahları

Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi – Tam Metin PDF:

🔗 https://atamdergi.gov.tr/tam-metin-pdf/551/tur

https://dergipark.org.tr/tr/pub/otam/issue/67186/1048821

https://www.academia.edu/94366264/Kurtulu%C5%9F_Sava%C5%9F%C4%B1_nda_T%C3%BCrk_Ordusu_nun_Silah_Ve_M%C3%BChimmat_Temini?hb-g-sw=95902258