23 Eylül 2025 Salı

ERKEK DOĞULUR MU, ERKEK OLUNUR MU?

KÜLTÜREL ERKEKLİK: 

GÜCÜN GÖLGESİNDE ÖNEMSİZLİK MÜCADELESİ

İnşaa Edilen Erkeklik



Nevin Bilgin

Erkeklik, yalnızca biyolojik farklılıkların değil, kültürün dayattığı rollerin ve beklentilerin sonucu. Bu kültürel kurgu, erkeği sürekli bir sınava sokuyor.  Önemsiz olmadığını kanıtlama mücadelesi. Bu mücadelenin en görünür yolu ise “güç”. Güçle özdeşleştirilen erkeklik anlayışı başarı olarak sunuluyor. 



Bilinçaltındaki Önemsizlik Kaygısı

Çocuklukta başlayan kültürel kodlama, erkeğe sürekli “kendini ispat etme” yükü yüklüyor. 

“Erkek adam ağlamaz”, “erkek güçlüdür”, “erkek sözünü geçirir” gibi kalıplar, erkekliğin değerle özdeşleşmesini sağlıyor. 

Böylece erkek, bilinçaltında sürekli şu soruyla yaşar: “Önemsiz miyim, yoksa güçlü olduğum sürece mi değerliyim?”

Hegemonik Erkeklik

Toplumsal cinsiyet teorisyeni Raewyn Connell, bu durumu hegemonik erkeklik kavramıyla açıklıyor.. Hegemonik erkeklik, toplumda en çok onay gören ve en meşru kabul edilen erkeklik biçimi. 

Sertlik, kontrol, otorite, cinsel başarı ve ekonomik güç. Ancak bu model, çoğu erkeğin erişemeyeceği kadar yüksek. Erkeklerin büyük çoğunluğu bu ideali yakalayamazken, yine de boyun eğmek durumunda kalıyor. Bu durum erkeği sürekli bir güç yarışına, kıyasa ve üstünlük mücadelesine sokuyor. 

Şiddetin Meşrulaştırılması

Hegemonik erkeklik ideali çoğu zaman ulaşılamaz olduğundan, başarısızlık kaçınılmaz hale geliyor.  İşsizlik, ekonomik sıkıntılar, sosyal dışlanma ya da cinsel reddedilme erkeğin “erkekliğini kaybettiği” duygusunu besliyor.

Bu noktada şiddet, bir tür “onarıcı mekanizma” olarak devreye giriyor. Şiddet, erkeğe hem önemsiz olmadığını hissettirirken,  hegemonik erkeklik modeline geçici bir uyum sağlamasına yol açıyor. 

Erkeklik aslında bir kurgu; değiştirilebilir.

Kaynakça: 

Connel, R. Erkeklikler. 

https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2360568

https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/568063

https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7599123/


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder